3 vwo activiteitendagen

De keuze onderwerpen voor de 3 vwo U-Talent activiteitendagen zijn:

Ziekenhuisbacteriën
Op aarde leven waanzinnig veel bacteriën. Als je ze allemaal bij elkaar zou tellen kom je uit op een getal met 30 nullen. Het totale gewicht van alle bacteriën op aarde is groter dan het totale gewicht van alle zoogdieren! Een ruime meerderheid van de bacteriën op aarde is onschadelijk voor de mens en in veel gevallen zelfs nuttig. Maar een klein deel is verantwoordelijk voor een paar vervelende ziekten. De ziekenhuisbacterie is een extra vervelende bacterie. Dit is een bacterie die ongevoelig is voor de meeste geneesmiddelen tegen bacteriën, antibiotica genaamd.

Als je dit onderwerp kiest, leer je wat er in een ziekenhuis gebeurt als een patiënt besmet raakt met een ziekenhuisbacterie. Speciaal voor deze module kweken we bacteriën op. Deze levende bacteriën ga je onder de microscoop bekijken. Je eindigt de dag met het zelf ontwerpen van een nieuw, hypothetisch antibioticum.

Vouwkunst van eiwitten
In een cel komen veel verschillende eiwitten voor. Eiwitten vormen het fundament van alle cellen. Ze zijn nodig voor de opbouw van de celstructuur, aanmaak van enzymen en bij het onderhoud van het spierstelsel. Eiwitten zijn heel ingewikkelde stoffen. In de voorbereidende opdracht ga je eiwitten op moleculair niveau bekijken. Je leert dan dat je een eiwit kunt vergelijken met een lange ketting met verschillende kralen. Deze lange ketting vouwt zich op een speciale manier op tot hele bijzondere vormen. Op de campusdag ga je een  onderzoekje doen aan echte eiwitten. Kun je de in-elkaar-gevouwen eiwitmoleculen ook uitvouwen? En hoe merk je dat aan de eigenschappen van het eiwit? Ook bekijken we computermodellen van eiwitten: welke bijzondere structuren komen voor in verschillende eiwitten en welke functie heeft een bepaald eiwit in de cel? Bovendien brengen we een bezoek aan het laboratorium van de afdeling ‘Cellular Protein Chemistry’, waar je kennismaakt met een onderzoeker die je nog meer zal vertellen over de manier waarop men studie doet aan de vouwing van eiwitten.

Wiskunde en architectuur
Wat is de relatie tussen wiskunde en architectuur? Moderne architecten gebruiken wiskundige modellen en computers om te ontwerpen. Maar ook in veel oudere gebouwen vallen wiskundige structuren te ontdekken (al dan niet bewust aangebracht).
In deze module staan Muqarnas centraal: eeuwenoude bouwstenen van de Perzische en Islamitische bouwkunst. Een wiskundige beschrijving hiervan is ontwikkeld aan de Universiteit Utrecht. De ruimtelijke structuur kan beschreven worden met behulp van een plattegrond en een graaf. Aan de hand van deze beschrijving ga je in deze module zelf een bouwsel van Muqarnas maken.

Water koken bij 30°C
Je richt je 1 dag op druk, met name van water en van lucht. Wat is druk eigenlijk? Kookt water altijd bij 100 °C? Is water altijd bevroren bij -5 °C? We wisselen af tussen alledaagse proefjes die heel verrassend zijn en spectaculaire proefjes die eigenlijk heel simpel zijn uit te leggen.  Je begint met goed waarnemen van verschijnselen met water en lucht en krijgt de theorie daarachter uitgelegd. Vervolgens pas je die theorie toe onder uiteenlopende omstandigheden: je gaat zelf experimenten uitvoeren. Hierbij zul je verrassende verschijnselen tegenkomen zoals een waterimplosie of water dat je aan de kook brengt met een ijsklontje.

Software stap voor stap
Programmeren is een belangrijk onderwerp in de informatica. Iedere applicatie op een computer en app op een telefoon is op de een of andere manier geprogrammeerd. Maar ook pinautomaten, drones, slimme thermostaten, digiborden en auto’s bevatten allemaal software, en zijn dus door iemand geprogrammeerd.

Programmeren doe je in een programmeertaal. Er zijn veel verschillen tussen die talen, maar er zijn ook veel overeenkomsten. Als je gaat programmeren gebruik je een soort stappenplannen – beschrijvingen van hoe iets gedaan moet worden – om een taak voor elkaar te krijgen.

Deze U-Talentdag is een korte inleiding in het programmeren, en is dus bedoeld voor leerlingen zonder programmeerervaring. Je gaat zelf aan de slag met programmeren en het maken van slimme stappenplannen om er vervolgens digitale kunst mee te maken.

Opgave via de coördinator van de Ambitie-scholen.