Interview: de wiskunde achter origami

De tweedaagse module Origami werd in maart en april aan 4 vwo-leerlingen gegeven door U-Talent docent Amy Mol. “Origami is een onderwerp waarin wiskunde en kunst op een indrukwekkende manier samenkomen,” vertelt Amy.

Op de eerste dag van de module maakten de leerlingen kennis met de wiskunde achter origami. Amy licht dit toe: “In de jaren negentig werd origami populair door de zogeheten bug wars, waarbij kunstenaars elkaar steeds probeerden te overtroeven met ingewikkelde origami-insecten. Er is de afgelopen dertig jaar veel onderzoek gedaan naar de wiskunde erachter. Er is zelfs een computerprogramma gemaakt dat precies kan berekenen hoe een ingewikkelde figuur gevouwen moet worden. De leerlingen bekeken in deze module het bewijs en gingen zelf ook aan de slag met het papier.”

“Het vouwen vinden de leerlingen leuk en verslavend. De wiskunde erachter is nog best ingewikkeld.”

Op de tweede dag gingen de leerlingen aan de slag met het fold and one cut theorem. “Twintig jaar geleden werd bewezen dat elk 2D-figuur te maken is door één knip in een gevouwen blaadje te zetten,” vertelt Amy. Na het bespreken van het bewijs kozen de leerlingen zelf een figuur om te maken en ontwierpen hiervoor het vouwpatroon.

“Het vouwpatroon werkt niet altijd en dat bekijken we ook: waarom werkt het niet? Wat kan er anders?”

Amy zag dat de leerlingen enthousiast aan het werk gingen met het vouwpatroon. “Na uren van tekenen en vouwen was daar het magische moment: één knip, en ja het lukt! Iets wat de leerlingen, maar ook mijzelf, blijft verbazen.”

De grootste inspiratie voor Amy zelf is de kunstenaar Eric Joisel: “Deze voormalig beeldhouwer maakt indrukwekkende figuren, zoals kabouters. Hij kan verrassend veel leven in een stukje papier stoppen.”

Op de U-Talent conferentie wordt een verkorte versie van deze module ook aangeboden aan leerlingen die hun schoolproject komen presenteren op het Leerlingenfestival. Lees meer

De module Origami is oorspronkelijk ontwikkeld door Jacoliene van Wijk, toen zij als docent-ontwikkelaar wiskunde werkte bij U-Talent.